Kva er impulskontroll?
Har du nokon gong merka at du seier eller gjer ting på impuls, altså utan å stoppe opp og tenkje deg om først?
Det skjer når du ikkje brukar det som blir kalla impulskontroll. Viss du får eit freistande tilbod om å jukse på eksamen, vil god impulskontroll hjelpe deg å tenkje på konsekvensane det kan få, og du vil sjå at det er lurare å løyse oppgåva på ærleg vis.
Impulskontroll er ein nyttig eigenskap som hjelper deg å stoppe opp og tenkje:
«Er dette verkeleg lurt?»
før du handlar. Det er som eit stoppskilt i hjernen som ber deg om å tenkje deg om to gongar.
Kvifor er impulskontroll viktig?
Tenk deg at du er i ein situasjon der nokon irriterer deg veldig. Utan impulskontroll kan du ende opp med å seie noko stygt eller gjere noko du seinare vil angre på. Når du brukar impulskontroll, er det lettare å puste djupt og vurdere om det du er i ferd med å gjere, verkeleg er så lurt.
Når du står overfor val som har med utdanninga di å gjere, og du skal velje fag eller studiestad, hjelper impulskontroll deg med å:
- Bli kjend med interessene dine: Tenk på kva du liker å gjere, ikkje berre på kva vennene dine vel.
- Kjenne dine eigne styrkar: Ver ærleg med deg sjølv om kva du er flink til og korleis det kan påverke den framtidige karrieren din.
1 / 2
Døme på impulskontroll
Når du blir sint: I staden for å rope og kjefte, kan du telje til ti inni deg før du seier noko. Då rekk du å roe deg litt ned.
Når du blir freista til å utsetje ting:
Tenk på konsekvensane av å utsetje oppgåva, og på kor godt det kjennest når du har gjort unna arbeidet.
Når du får lyst på noko du ikkje treng: Still deg sjølv spørsmåla: «Treng eg verkeleg dette? Vil dette gjere meg lykkeleg i morgon?»
Samanhengen mellom empati og impulskontroll
Impulskontroll er òg viktig for å kunne vise empati – altså forståing for kjenslene til andre menneske.
Når du stoppar opp og tenkjer før du handlar, er det lettare å forstå korleis det du har tenkt å gjere, vil påverke andre menneske. Dette er viktig for god sosial kompetanse.
Kva er sosial kompetanse?
Sosial kompetanse er eit sett med ferdigheiter som hjelper deg å vere saman med andre på ein god måte. Det handlar om å:
- Forstå kva andre føler.
- Respektere at alle er ulike, men like mykje verdt.
- Kommunisere tydeleg og vere ein god lytter.
Har du god impulskontroll og er ein god venn, får du eit betre forhold til folk rundt deg, både heime, på skulen og på jobben.
1 / 3
Ønsker du å lese hele artikkelen?
Ved å logge inn får du full tilgang til artikkelen, samt Lærerrommet med engasjerende læringsstier og oppgaver du kan bruke i undervisningen.
Logg inn med Feide
Ønsker du å prøve ut fullversjonen av Skolerom?
Kontakt oss her!
