Kva er impulskontroll?
Har du nokon gong sagt eller gjort noko utan å tenkje deg om først? Det skjer når vi ikkje brukar det som blir kalla impulskontroll. God impulskontroll hjelper deg å tenkje på kva som kan skje viss du til dømes juksar på eksamen, og kvifor det er betre å gjere arbeidet på ærleg vis.
Impulskontroll er som eit stoppskilt i hovudet som får deg til å tenkje deg om ein ekstra gong.
Kvifor er impulskontroll viktig?
Tenk deg at nokon gjer deg veldig sint. God impulskontroll gir deg ein sjanse til å stoppe opp, trekkje pusten djupt, og tenke deg om før du seier eller gjer noko du vil angre på etterpå.
Impulskontroll er nyttig når du skal velje utdanning.
- Kva er interessene dine? Tenk på kva du faktisk liker å gjere, ikkje berre kva vennene dine vel.
- Kva er styrkane dine? Ver ærleg med deg sjølv om kva du er god til og kvifor du kan bruke dette i den jobben du vel.
1 / 2
Døme på impulskontroll
Når du blir sint:
Når du blir sint, kan du telje til ti før du seier noko, slik at du rekk å roe deg ned.
Når du vil utsetje noko:
Tenk på kor godt det kjennest å vere ferdig med arbeidet. Det kan motivere deg til å begynne med ein gong.
Når du har lyst på noko du ikkje treng:
Spør deg sjølv: «Treng eg verkeleg dette? Vil dette gjere meg lykkeleg i morgon?»
Samanhengen mellom empati og impulskontroll
Impulskontroll hjelper oss å vise empati, altså å forstå andre sine kjensler. Når du tenkjer deg om før du handlar, rekk du å tenkje over korleis du påverkar andre. Dette er viktig for god sosial kompetanse.
Kva er sosial kompetanse?
Sosial kompetanse betyr å vere god til å vere saman med andre. Det handlar om å:
- Forstå kva andre føler.
- Respektere at alle er ulike, men like mykje verdt.
- Kommunisere tydeleg og vere ein god lytter.
Har du god impulskontroll og er ein god venn, får du eit betre forhold til venner, kollegaer og medelevar.
1 / 3
Rausheit
Rausheit betyr ikkje berre å spandere noko på andre. Det betyr òg å vere glad på andre sine vegner og støtte vennene dine når dei gjer det bra.
Rausheit i skulekvardagen
På skulen er du raus viss du hjelper og heiar på klassekameratane dine når dei gjer noko bra. Då blir det lettare å få gode venner og eit godt klassemiljø.
Rausheit kan til dømes gjere overgangen frå grunnskule til vidaregåande skule lettare for både deg og vennene dine.
Rausheit hjelper deg òg med å:
- Takle vanskar: Når skulearbeidet blir vanskeleg, er det godt å ha venner som støtter deg.
- Handtere stress: Du kan utvikle teknikkar for å meistre stress og utfordringar i kvardagen.
1 / 2
Et fotballlag med unge gutter trener sammen
Slik får du betre sosial kompetanse
- Stopp og tenk: Tel til ti neste gong du har lyst til å gjere noko impulsivt. Trekk pusten djupt, og tenk deg om.
- Set deg i andre sin stad: Prøv å forstå korleis andre ser på situasjonen. Då blir det lettare å forstå kjenslene og reaksjonane deira.
- Kjenn på eigne kjensler: Kjenn på dine eigne kjensler i ulike situasjonar, og prøv å forstå kvifor du kjenner slik du gjer.
- Ver støttande: Vis forståing når du snakkar med andre. Då bidreg du til eit betre miljø der det er lett å trivast.
- Planlegg: Set deg oppnåelege mål og jobb mot dei, spesielt når du skal velje fag som kan påverke framtida di.
1 / 2
Gjer deg klar for suksess!
Har du god impulskontroll og er raus mot andre, blir det lettare å takle små og store utfordringar i kvardagen. Det skaper òg eit godt grunnlag for å lykkast i framtida.
Begge desse ferdigheitene hjelper deg når du skal ta kloke avgjerder. Kvar gong du står framfor eit stort eller lite val, kan du øve deg på å bruke desse eigenskapane.
Begynn å øve allereie i dag! Då legg du eit godt grunnlag for ei god framtid for deg sjølv og dine næraste.
